Od kilku dni znów mamy sytuację wyższych niż zazwyczaj opłat transakcyjnych w sieci bitcoina. Warto zatem dowiedzieć się z czego one wynikają.

Każda transakcja w bitcoinie obarczona jest tzw. opłatą transakcyjną. Jest to system wynagradzający bitcoinowych górników za ich pracę w utrzymywaniu sieci i dodawaniu transakcji do bloków.

Opłaty te są niezależne od tego czy przesyłasz 0,001 BTC czy 1000 BTC i zazwyczaj nie przekraczają dolara za transakcję (3-4 zł). Zdarza się jednak, tak jak w ciągu ostatnich kilku dni, że sieć jest bardziej “zapchana” niż zazwyczaj a opłaty transakcyjne sięgają nawet 10 dolarów (40-50 zł), co oznacza, że przesyłanie mniejszych kwot przestaje mieć sens.

W przeciwieństwie do początkowego systemu z tzw. fixed fee (obowiązywał w pierwszych latach istnienia bitcoina), czyli systemu, w którym opłata transakcyjna była z góry ustalona i dla wszystkich taka sama, w tej chwili opłaty w bitcoinie to wolny rynek. Kto da większą opłatę, tego transakcja zostanie dodana do bloku i potwierdzona jako pierwsza.

Dlaczego zostało to zmienione?
Opłaty transakcyjne mają być tym dodatkowym aspektem, który pomoże utrzymać opłacalność zabezpieczania sieci bitcoina, nawet w momencie, w którym podstawowa nagroda za blok (tzw. coinbase – obecnie wynosi 6,25 BTC za blok i obcinany jest o połowę co cztery lata) będzie stosunkowo niska.

Można zatem w skrócie powiedzieć, że system konkurujących opłat transakcyjnych to nic innego jak pomoc w utrzymaniu opłacalności zabezpieczania mocy obliczeniowej całej sieci bitcoina. Opłaty te działają jak najbardziej na korzyść sieci, jednak jak widać, nie zawsze na korzyść użytkownika.

Tymczasowo zwiększone opłaty transakcyjne w bitcoinie to rzecz normalna. Wynika to z rosnącej adopcji samej kryptowaluty oraz dwutygodniowego cyklu dostosowywania trudności kopania w algorytmie bitcoina. W bardzo dużym uproszczeniu, w bitcoinie następują po sobie okresy, w których trudniej kopie się nowe bloki (idzie to wolniej) oraz takie, w których robi się to dużo łatwiej (bloki potwierdzane są szybciej). Zazwyczaj różnice między tymi okresami nie są znaczne (2-3% różnicy), natomiast zdarzają się dużo większe (np. 15%) i to właśnie takiego rodzaju problemu jesteśmy ostatnio świadkami – nie dość, że w sieci mamy zwiększony ruch, to jeszcze bloki potwierdzane są średnio o około 15% wolniej niż zazwyczaj. Ciekawostką może być to, że obecna większa różnica spowodowana jest końcem pory deszczowej w Chinach.

Jako użytkownicy nie jesteśmy jednak bezradni. Na bieżąco możemy obserwować, jak dużą mamy aktywność w sieci i z jakimi opłatami się to wiąże na stronach takich jak np. mempool.space które stale to monitorują. Warto zatem czasem wejść na taki serwis, żeby sprawdzić, czy aktualne opłaty nam odpowiadają.

Ponadto przed wykonaniem transakcji, warto zastanowić się czy nasza transakcja w ogóle musi być wykonana szybko. Czy na przykład transakcja, w której przesyłamy na nasz portfel sprzętowy zgromadzone oszczędności musi być błyskawiczna? Czy w zasadzie nie ma to znaczenia czy zajmie ona 10 minut czy 20 godzin? Jeśli nam się nie spieszy, zazwyczaj najlepiej ustawić niską opłatę transakcyjną np. 3 sat./byte lub 5 sat/byte (satoshi per byte – jednostka używana przy określaniu opłaty transakcyjnej) i poczekać kilka lub kilkanaście godzin aż liczba transakcji w sieci się znacząco zmniejszy. Przy obecnej cenie bitcoina wykonanie podstawowej transakcji w bitcoinie z opłatą 3 sat./byte kosztuje około 10 centów (USD) zamiast proponowanych 5 czy 6 dolarów za transakcje najszybsze, tyle, że poczekać trzeba nieco dłużej.

W przyszłości, dzięki powszechnemu używaniu Lightning Network (dodatkowej warstwy, na której pięknie skalują się mikrotransakcje w bitcoinie) będzie można wykonywać małe transakcje z opłatami, które nie będą przekraczały centa (właściwie już można, polecamy wypróbować). Póki co jednak pozostaje nam świadome korzystanie z dostępnych narzędzi i uważne sprawdzanie z jakim dokładnie wydatkiem wiązać się będzie proponowana automatycznie przez portfel opłata transakcyjna.

Jeśli jeszcze zastanawiasz się, jak kupić bitcoin — sprawdź kantor Bitcan.